مقالات
2024/08/31
بدون دیدگاه
منو
۰۲۱-۸۶۰۴۷۷۲۱
۰۲۱-۸۸۵۲۹۱۰۷
در دنیای امروز، امنیت به یک نیاز اساسی تبدیل شده و استفاده از سیستم‌های نظارتی مانند دوربین‌های مداربسته تحت شبکه (IP) با توجه با قابلیت‌های زیادی که دارند، به طور چشمگیری افزایش یافته است.
این دوربین‌ها با ارائه تصاویری با کیفیت بالا، قابلیت‌های پیشرفته و هوشمند، قابلیت توسعه بالا، پایداری و قابلیت اطمینان بالا، به ابزاری کارآمد برای نظارت بر محیط‌های مختلف تبدیل شده‌اند. در این مقاله، به آموزش جامع نصب دوربین مداربسته تحت شبکه هایک ویژن می‌پردازیم و تمامی مراحل از جمله شناخت تجهیزات، طراحی نقشه، کابل‌کشی، راه‌اندازی و پشتیبانی این نوع دوربین‌های هایک ویژن را شرح می‌دهیم.
دوربین مداربسته تحت شبکه یا IP CCTV هایک ویژن، نوعی دوربین نظارتی است که از پروتکل‌های شبکه، مانند IP برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند. برخلاف دوربین‌های آنالوگ که تصاویر را از طریق کابل کواکسیال ارسال می‌کنند، دوربین‌های IP از کابل‌های شبکه (کابل با چهار زوج سیم به هم تابیده شده) برای ارسال تصاویر و صدا به صورت دیجیتال استفاده می‌کنند.
این دوربین‌ها به شبکه‌های محلی (LAN) خود که از یک یا چند سوئیچ شبکه تشکیل شده متصل می‌شوند و اغلب تغذیه برق دوربین از طریق همان سوئیچ شبکه و با استفاده از پروتکل POE تامین می‌شود. ضبط کننده تصویر در این سیستم NVR که مخفف عبارت Network Video Recorder است نام دارد که مانند دوربین‌های تحت شبکه، به سوئیچ «شبکه مرکزی» متصل و تصاویر را «تحت شبکه»، دریافت و ضبط می‌کند.
بیشتر بخوانید: تکنولوژی POE و POC در دوربین های مداربسته هایک ویژن
دوربین‌های مدار بسته تحت شبکه (IP) در مقایسه با دوربین‌های آنالوگ HD، مزایای قابل توجهی دارند. وضوح تصویر بالاتر، نویز پذیری کمتر از محیط، انعطاف‌پذیری در نصب و توسعه سیستم و توانمندی بیشتر در قابلیت‌های هوشمند، از جمله این مزیت‌ها محسوب می‌شود. دوربین‌های IP قادر به ارائه تصاویری با وضوح بسیار بالاتر از دوربین‌های آنالوگ HD هستند که منجر به جزئیات بیشتر در تصاویر می‌شود.
همچنین، دوربین‌های IP از کابل‌های شبکه استاندارد مطابق با استانداردهای پیاده‌سازی و توپولوژی‌های شبکه داده برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کنند که این امر، نصب و راه‌اندازی آن‌ها را در مقایسه با کابل‌های کواکسیال مورد استفاده در دوربین‌های آنالوگ HD، آسان‌تر و مقرون به صرفه‌تر می‌کند. علاوه بر این، دوربین‌های IP اغلب با قابلیت‌های هوشمند مانند تشخیص حرکت، تشخیص چهره و تجزیه و تحلیل تصویر مجهز شده‌اند که امکانات نظارتی پیشرفته‌تری را فراهم می‌کنند. از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دوربین‌های IP قادر به ارائه، ضبط (روی حافظه جانبی) و انتقال تصاویر با وضوح بالا هستند که جزئیات بیشتری را نیز در اختیار کاربر قرار می‌دهند. در شرایط مشابه و مثلا در مقایسه دو دوربین 2 مگاپیکسل تحت شبکه و توربو اچ دی، دوربین تحت شبکه، تصویری واضح‌تر را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
با استفاده از آدرس آی پی اختصاص داه شده به هر دوربین می‌توان به هرکدام از دوربین‌ها بدون نیاز به NVR دسترسی پیدا کرد، پیکربندی‌های مورد نیاز را انجام داد و تصاویر دوربین تحت شبکه هایک ویژن را مشاهده کرد.
در دوربین‌های IP پردازش و تولید تصویر دیجیتال داخل خود دوربین انجام می‌شود و اغلب این دوربین‌ها دارای ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند: تشخیص حرکت، تشخیص چهره، شمارش افراد و غیره هستند.
در دوربین‌های تحت شبکه به راحتی می‌توان شبکه دوربین مداربسته را گسترش و توسعه داد و دوربین‌های جدید را به شبکه اضافه کرد؛ طوری که بخش اولیه (سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه فعلی) هیچ تغییری نکند.
قبل از شروع نصب فیزیکی دوربین‌های IP، طراحی یک نقشه دقیق از محل نصب دوربین‌ها، مسیر کابل‌کشی و محل قرارگیری تجهیزات شبکه ضروری است. با استفاده از این نقشه، مشکلات احتمالی، نقاط کور دیده نشده، مسیرهای مشکل دار برای عبور کابل و غیره مشخص خواهد شد. در طراحی نقشه باید به موارد زیر توجه کرد:
برای نصب یک سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه، به تجهیزات زیر نیاز دارید:
توصیه می‌شود برای اطمینان از عملکرد بهینه سیستم، از تجهیزات با کیفیت و مطابق با استانداردهای معتبر مانند IEEE 802.3 استفاده کنید.
IEEE 802.3 مجموعه‌ای از استانداردها برای شبکه‌های اترنت است که توسط مؤسسه IEEE یا (Institute of Electrical and Electronics Engineers) توسعه و نگهداری می‌شود. این استاندارد نحوه انتقال داده‌ها در شبکه‌های محلی (LAN) با استفاده از کابل‌های مسی و فیبر نوری را تعریف می‌کند.
کابل‌کشی دوربین مداربسته تحت شبکه نقشی حیاتی در عملکرد بهینه و پایداری سیستم نظارت تصویری تحت شبکه ایفا می‌کند. بر اساس مبحث 13 نظام مهندسی ساختمان، استفاده از کابل‌های شبکه استاندارد Cat5e یا Cat6 برای دوربین‌های IP الزامی است. این کابل‌ها باید از نوع Twisted Pair باشند تا تاثیر نویز و تداخلات الکترومغناطیسی بر تصاویر را به حداقل برسانند.
لازم به ذکر است که مبحث 13 نظام مهندسی ساختمان، به الزامات ایمنی و فنی در طراحی و اجرای سیستم‌های برق و ارتباطات می‌پردازد.
همچنین، مسیر کابل‌کشی باید از کابل‌های برق فشار قوی و منابع تداخل دیگر دور باشد و در صورت نیاز از لوله‌های PVC یا فلزی برای حفاظت مکانیکی کابل‌ها استفاده شود. رعایت این الزامات، علاوه بر تضمین کیفیت تصویر و جلوگیری از قطعی، ایمنی سیستم را در برابر خطرات احتمالی مانند آتش‌سوزی نیز افزایش می‌دهد.
پس از اتمام کابل‌کشی اصولی و مطابق با استانداردهای مبحث 13 نظام مهندسی، نوبت به نصب دوربین مداربسته تحت شبکه می‌رسد. در این مرحله، ابتدا باید محل دقیق نصب دوربین‌ها بر اساس نقشه اولیه و با در نظر گرفتن زاویه دید مورد نیاز، نور محیط و پوشش کامل نقاط حساس، مجدداً بررسی و تأیید شود.
سپس با توجه به نوع دوربین و جنس سطح مورد نظر (دیوار یا سقف)، از پایه‌های مناسب و پیچ و رولپلاک با استحکام کافی استفاده شود. پس از نصب پایه، دوربین را بر روی آن محکم کرده و با تنظیم دقیق زاویه دید، از پوشش کامل منطقه مورد نظر و وضوح تصویر اطمینان حاصل کنید.
پس از نصب فیزیکی دوربین در محل مورد نظر و مطابق با استانداردهای لازم، نوبت به اتصال دوربین به کابل شبکه می‌رسد. ابتدا حدود 5 سانتی‌متر از روکش کابل شبکه را با استفاده از ابزار مخصوص و بدون آسیب رساندن به سیم‌های داخلی، بردارید. سپس با مراجعه به رنگ‌بندی استاندارد TIA/EIA-568B، سیم‌های داخلی را به ترتیب: سفید-نارنجی، نارنجی، سفید-سبز، آبی، سفید-آبی، سبز، سفید-قهوه‌ای و قهوه‌ای مرتب کرده و به اندازه حدود 1.5 سانتی‌متر از انتهای آن‌ها را با سیم‌چین قطع کنید.
در مرحله بعد، سوکت RJ-45 را به آرامی بر روی سیم‌های مرتب شده قرار داده و با استفاده از آچار شبکه، اتصال را محکم و سیم‌ها را در جای خود ثابت کنید. در صورتی که از کیستون شبکه استفاده می‌کنید، سیم‌ها را مطابق با رنگ‌بندی استاندارد و با دقت در محل مخصوص خود در کیستون قرار داده و با استفاده از ابزار مناسب، اتصال را برقرار کنید.
در نهایت، با استفاده از تستر شبکه، از صحت اتصالات و عدم وجود قطعی یا اتصال کوتاه در کابل و سوکت/کیستون اطمینان حاصل کنید و کابل را به دوربین متصل کنید.
برای سهولت در عیب‌یابی (عارضه یابی) و نگهداری، مرحله لیبل‌گذاری کابل‌ها و مستندسازی از اهمیت بالایی برخوردار است. در محیط شلوغ رک شبکه که محل تجمع کابل‌های متعدد از دوربین‌های مختلف است، لیبل‌گذاری و مستندسازی دقیق و استاندارد، برای جلوگیری از سردرگمی، خطای انسانی و کاهش زمان عیب‌یابی در آینده، امری حیاتی است.
مطابق با استاندارد ANSI/TIA/EIA-606-A، هر کابل شبکه مربوط به دوربین باید با استفاده از لیبل‌های مقاوم و خوانا در دو نقطه مجزا (ابتدا و انتهای کابل) شناسایی شود. اطلاعات روی لیبل باید شامل شماره منحصر به فرد دوربین، مکان نصب آن و تاریخ نصب باشد. علاوه بر لیبل‌گذاری فیزیکی، ایجاد یک نقشه کابل‌کشی دقیق که شماره هر دوربین را به پورت مربوطه روی سوئیچ شبکه نشان دهد، ضروری است. این نقشه باید به صورت الکترونیکی نیز ذخیره شده و در دسترس افراد مجاز برای نگهداری و عیب‌یابی سیستم در آینده قرار گیرد.
نصب و راه‌اندازی NVR در فرآیند نصب دوربین مداربسته تحت شبکه، به عنوان مرکز ذخیره تصاویر دوربین‌ها و اصلی‌ترین دستگاه سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه، نیازمند دقت و رعایت استانداردهای خاص خود است. ابتدا، هارد دیسک‌های مناسب با ظرفیت مورد نیاز را (با توجه به تعداد دوربین‌ها، وضوح تصویر و مدت زمان ذخیره‌سازی) انتخاب و با رعایت جهت و نحوه اتصال صحیح، در محل مخصوص خود، در داخل NVR نصب کنید.
از هارد دیسک‌های مخصوص نظارت تصویری (Surveillance HDD) با قابلیت نوشتن دائمی و مقاوم در برابر خرابی استفاده کنید. با توجه به ابعاد فیزیکی NVR و فضای مورد نیاز برای تهویه مناسب، محل مناسبی در رک برای آن انتخاب شود. با استفاده از پیچ‌های مخصوص رک و مطابق با دستورالعمل سازنده رک، NVR را به طور ایمن بر روی ریل‌های رک ثابت کنید. کابل شبکه و برق پشت NVR را متصل کرده، کلید پاور ماژول را در حالت خاموش قرار دهید و در نهایت NVR را به آن وصل کنید.
پس از نصب فیزیکی NVR و هارد دیسک‌ها، نوبت به پیکربندی اولیه NVR می‌رسد. ابتدا NVR را روشن کرده و با استفاده از یک مانیتور و ماوس و یا کامپیوتر و کابل شبکه، به منوی تنظیمات NVR وارد شوید. سپس با مراجعه به دفترچه راهنمای NVR، تنظیمات اولیه مانند تاریخ و ساعت، زبان سیستم، آدرس IP و تنظیمات شبکه را انجام دهید.
در مرحله بعد، با ایجاد یک حساب کاربری با سطح دسترسی مدیر (Administrator) و رمز عبور قوی (پیچیده)، امنیت ورود به تنظیمات NVR را تامین کنید. در نهایت، با ورود به دستگاه و تنظیم اولیه تاریخ و ساعت و همچنین با فرمت کردن هارد دیسک‌ها در قالب مناسب برای NVR، فضای ذخیره‌سازی را برای ضبط تصاویر دوربین های مداربسته تحت شبکه آماده کنید. برای افزایش امنیت، بهتر است رمز NVR را در فواصل زمانی منظم تغییر دهید.
در NVR هایک ویژن یوزر admin به صورت پیش فرض وجود دارد و با فعال سازی دستگاه به آن رمز عبور اختصاص داده می‌شود.
اختصاص آدرس IP به هر دوربین، اولین گام در برقراری ارتباط بین دوربین‌ها با NVR و سایر دستگاه‌های شبکه در سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه است. برای این منظور، می‌توانید از روش DHCP (اختصاص خودکار آدرس IP توسط روتر یا سرور DHCP)، یا Static IP (اختصاص دستی آدرس IP به هر دوربین) استفاده کنید.
در صورت استفاده از روش Static IP، باید رنج آدرس IP و Subnet Mask را مطابق با ساختار شبکه خود تنظیم کنید. برای مثال، اگر آدرس IP دستگاه NVR شما 192.168.10.100، و Subnet Mask آن 255.255.255.0 باشد، می‌توانید به دوربین‌ها آدرس‌های IP در رنج 192.168.1.101 تا 192.168.1.250 را با Subnet Mask مشابه NVR اختصاص دهید.
برای جلوگیری از تداخل آدرس IP دوربین‌ها و دیگر تجهیزات شبکه و همچنین مدیریت بهتر سیستم، توصیه می‌شود از یک رنج آدرس IP اختصاصی برای دوربین‌ها استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر شبکه کامپیوتری شما دارای رنج آی پی 192.168.1.0/24 است، آدرس آی پی 192.168.10.0/24 را به دوربین‌ها اختصاص دهید.
همچنین، استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت IP مانند SADP در دوربین‌های هایک ویژن، می‌تواند فرآیند اختصاص آدرس IP به دوربین‌ها را تسهیل کرده و از اختصاص آدرس‌های تکراری جلوگیری کند. با رعایت این نکات، می‌توانید سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه خود را به صورت کارآمد و بدون مشکل راه‌اندازی کنید.
دانلود کنید: دانلود مستقیم نرم افزار SADP Tool
برای اضافه کردن دوربین تحت شبکه (IP) به NVR هایک ویژن، ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که دوربین‌ها و NVR در یک شبکه قرار گرفته‌اند. سپس وارد رابط کاربری NVR شوید و به قسمت “Camera Management” یا “Device Management” مراجعه کنید. در این بخش، گزینه “Add” یا “Add Camera” را انتخاب کنید.
در پنجره باز شده، می‌توانید دوربین‌ها را به صورت خودکار (Quick add) یا دستی (Manual) اضافه کنید. برای اضافه کردن دستی، آدرس IP، پورت، نام کاربری و رمز عبور دوربین را وارد کرده و روی گزینه “Add” کلیک کنید. پس از اضافه شدن دوربین، اطمینان حاصل کنید که وضعیت اتصال آن به “Online” تغییر کرده باشد. توجه داشته باشید، استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت IP مانند SADP نیز می‌تواند فرآیند شناسایی و اضافه کردن دوربین‌ها را تسهیل کند.
بیشتر بخوانید: آموزش اضافه کردن دوربین تحت شبکه به NVR هایک
مرحله تست نهایی و راه‌اندازی سیستم، نقشی حیاتی در پایداری و عملکرد طولانی سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه ایفا می‌کند. در این مرحله، ابتدا صحت اتصال تمامی دوربین‌ها به NVR را با استفاده از ابزارهای مانیتورینگ شبکه مانند Ping در CMD ویندوز، مورد ارزیابی قرار دهید. سپس تصاویر دریافتی از هر دوربین را به دقت بررسی کرده و از وضوح تصویر، زاویه دید مناسب، فوکوس صحیح و عدم وجود نویز یا اختلال در تصویر اطمینان حاصل کنید.
در مرحله بعد، عملکرد ضبط تصاویر توسط NVR را با تنظیم پارامترهای مورد نظر مانند مدت زمان ذخیره‌سازی و نوع ضبط (دائمی یا مبتنی بر رویداد مانند تشخیص حرکت)، درست بودن ساعت NVR و مشاهده تصویر ضبط شده صحیح، مورد آزمایش قرار دهید. تست اولیه و رفع مشکلات احتمالی در این مرحله، از بروز مشکلات جدی‌تر و حتی آسیب دیدن تجهیزات در آینده جلوگیری می‌کند.
به عنوان مثال، عدم بررسی اتصال صحیح برق تجهیزات می‌تواند به سوختن آن‌ها در اثر اتصال کوتاه منجر شود. بنابراین، رعایت دقت و حوصله در این مرحله، ضامن عملکرد بهینه و طولانی مدت سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه شما خواهد بود.
پس از نصب و راه‌اندازی سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه، آموزش کاربران برای استفاده بهینه از این سیستم ضروری است. ابتدا نحوه مشاهده تصاویر زنده و ضبط شده را از طریق رابط کاربری NVR یا نرم‌افزارهای مدیریتی مانند iVMS-4200 آموزش دهید. کاربران باید بتوانند به راحتی بین تصاویر دوربین‌های مختلف جابجا شوند و تصاویر را با وضوح مناسب مشاهده کنند.
سپس نحوه جستجو و بازپخش تصاویر و خروجی گرفتن از ویدئو ضبط شده را به کاربران نشان دهید، به طوری که بتوانند با استفاده از فیلترهای زمانی و رویدادی، به سرعت به تصاویر مورد نیاز دسترسی پیدا کنند. همچنین نحوه تنظیمات دوربین‌های تحت شبکه مانند تنظیم حرکت، زوم (بزرگ‌نمایی)، فوکوس و سایر پارامترها را توضیح دهید تا کاربران بتوانند دوربین‌ها را به بهترین شکل تنظیم و از آن‌ها استفاده کنند.
در مرحله بعد، استفاده از نرم‌افزارهای مدیریتی برای مانیتورینگ، دریافت هشدارها و مدیریت تنظیمات سیستم را به کاربران آموزش دهید تا بتوانند به صورت مؤثر و کارآمدتری از سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه خود استفاده کنند.
در نهایت نحوه تغییر رمز عبور سیستم دوربین مداربسته را به کاربر آموزش دهید تا برای امنیت خود ابتدا آن را تغییر دهد و در بازه‌های زمانی مشخص نسبت به تغییر رمز عبور اقدام نماید.
عملکرد صحیح سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه (IP) به هماهنگی اجزای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری وابسته است و پایداری این سیستم، نیازمند پشتیبانی توسط نیرو یا شرکت متخصص است. این پشتیبانی شامل بررسی دوره‌ای تجهیزات از نظر فیزیکی و نرم‌افزاری، به‌روزرسانی نرم‌افزاری و فریم‌ور «Firmware» دوربین‌ها و NVR، بررسی و رفع مشکلات احتمالی و تهیه نسخه پشتیبان یا بکاپ «Backup» از تنظیمات و تصاویر ضبط شده می‌شود.
بررسی دوره‌ای تجهیزات از نظر فیزیکی شامل: تمیز کردن لنزها، بررسی کابل‌ها، اتصالات و اطمینان از عدم وجود آسیب‌های فیزیکی می‌باشد. به‌روزرسانی نرم‌افزارها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا نسخه‌های جدیدتر، معمولاً شامل بهبودهای امنیتی و عملکردی هستند. توصیه می‌شود از خدمات پشتیبانی شرکت‌های معتبر برای نگهداری و پشتیبانی سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه استفاده کنید تا از بهترین حالت عملکردی این سیستم، اطمینان حاصل شود.
هزینه پشتیبانی دوربین مداربسته تحت شبکه به مراتب کمتر از هزینه‌های ناشی از آسیب جدی به سیستم، از دست رفتن تصاویر و مستندات مهم و تعمیرات غیرقابل جبران توسط پیمانکاران کم‌تجربه است. پشتیبانی منظم و دوره‌ای به عنوان یک رویه استاندارد، تضمین می‌کند که سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه همیشه در بهترین حالت عملکردی خود قرار دارد و این امر از بروز مشکلات جدی جلوگیری می‌کند.
این پشتیبانی شامل بررسی‌های دوره‌ای، به‌روزرسانی نرم‌افزارها، رفع مشکلات احتمالی و تهیه نسخه پشتیبان از تنظیمات و تصاویر ضبط شده است. بدون این پشتیبانی، سیستم ممکن است با خرابی‌های ناگهانی مواجه شود که نه تنها هزینه‌های بالایی برای تعمیر به همراه دارد، بلکه می‌تواند منجر به از دست رفتن داده‌های حیاتی و کاهش امنیت شود. بنابراین، سرمایه‌گذاری در پشتیبانی منظم و استفاده از خدمات شرکت‌های معتبر، نه تنها هزینه‌های کلی را کاهش می‌دهد، بلکه امنیت و کارایی سیستم را نیز تضمین می‌کند.
عوامل متعددی بر مبلغ پشتیبانی سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه تأثیر می‌گذارند که کاربران باید از آن‌ها آگاه باشند تا اهمیت سرمایه‌گذاری در بخش پشتیبانی این سیستم‌ها را درک کنند. اولین عامل، تعداد دوربین‌ها و پیچیدگی سیستم است؛ هرچه تعداد دوربین‌ها بیشتر و سیستم پیچیده‌تر باشد، نیاز به پشتیبانی و نگهداری بیشتر و تخصصی‌تری وجود دارد. دومین عامل، نوع و کیفیت تجهیزات استفاده شده است؛ تجهیزات با تکنولوژی بالا و پیشرفته نیازمند تخصص و دقت بیشتری در پشتیبانی هستند.
سومین عامل، موقعیت جغرافیایی و شرایط محیطی نصب تجهیزات است؛ سیستم‌هایی که در محیط‌های سخت و شرایط آب و هوایی نامساعد نصب شده‌اند، نیاز به بازدیدهای دوره‌ای و نگهداری بیشتری دارند. همچنین، میزان و نوع خدمات پشتیبانی مورد نیاز مانند: بررسی‌های دوره‌ای، به‌روزرسانی نرم‌افزارها، رفع مشکلات احتمالی و تهیه نسخه پشتیبان از تنظیمات و تصاویر ضبط شده نیز بر هزینه نهایی پشتیبانی تأثیر گذار هستند.
در نهایت، انتخاب شرکت پشتیبانی معتبر و با تجربه مانند نمایندگی هایک ویژن نیز می‌تواند بر هزینه نهایی پشتیبانی سیستم دوربین مداربسته تحت شبکه تأثیرگذار باشد، اما این هزینه‌ها در مقابل امنیت و کارایی بلندمدت این سیستم‌ها بسیار ناچیز است. با در نظر گرفتن این عوامل، کاربران می‌توانند تصمیمات بهتری برای حفاظت و نگهداری از سیستم‌های خود بگیرند.
تهران، سهروردی شمالی، کوچه باسقی، پلاک ۲
کلیه حقوق مادی و معنوی برای شرکت پردازش گران ویرا صنعت محفوظ می‌باشد. در راستای ارتقا سطح دانش مصرف کنندگان، کپی برداری از مطالب هایک ویژن لند کاملا آزاد بوده و شامل پیگرد قانونی نمی‌باشد.
طراحی و سئو وبسایت
